Rumianek lekarski stosowany jest od setek lat w tradycyjnej medycynie ludowej. Znany jest przede wszystkim ze swojego dobroczynnego wpływu na układ pokarmowy. Jego łagodzące działanie przynosi jednak dużo więcej korzyści zdrowotnych.
Na uwagę zasługują m.in. jego właściwości pielęgnacyjne. Ekstrakt z rumianku działa silnie przeciwzapalnie, dzięki czemu poprawia stan skóry głowy i wzmacnia tkankę włosa. Dlatego rumianek na porost, wypadanie włosów sprawdza się znakomicie.
Pochodzenie rumianku
Rumianek lekarski (Matricaria recutita) jest niepozorną rośliną z rodziny astrowatych występującą powszechnie w Europie, Azji, Australii i Ameryce. Pochodzi ona z południowo-wschodniej Europy, z krajów Morza Śródziemnego. Rośnie dziko na łąkach i polach oraz jest uprawiana dla celów spożywczych, leczniczych i kosmetycznych.
Surowcem zielarskim są kwiaty z drobnymi, białymi płatkami i żółtym, wypukłym środkiem. Zebrane są one w koszyczki. Najczęściej wykorzystuje się je w formie suszonej do sporządzania naparu, można jednak użyć również świeżych koszyczków rumianku. Roślina kwitnie od maja do września.
Imponujący skład chemiczny
Skład chemiczny kwiatów rumianku jest wyjątkowy. Zawierają one bowiem aż 1,5% lotnych olejków eterycznych. Są to związki aktywne biologicznie o nieocenionych właściwościach prozdrowotnych.
Substancjami wchodzącymi w skład olejków eterycznych rumianku są: alfa- bisabolol, tlenki bisabololu (A, B i C), chamazulen, farnezen, myrcen, kadinen i matrycyna.
Oprócz nich w kwiatach występują także inne związki o dobroczynnym wpływie na organizm: terpeny, kwasy organiczne, spiroeter, flawonoidy, pochodne flawonów (apigenina, 7-glukozyd apigeniny), kumaryny, kwasy fenolowe, fitosterole roślinne, poliacetyleny, garbniki katechinowe, substancje gorzkie, kumaryny, związki śluzowe, cholina (witamina B4), witamina C, sole mineralne i polisacharydy.
Polecamy: Czy sól morska wpływa na wypadanie włosów?
Tak ogromna różnorodność substancji czynnych zawartych w rumianku decyduje o jego nadzwyczajnym potencjale leczniczym. Z tego właśnie powodu jest to jedna z najpopularniejszych i najbardziej cenionych roślin o charakterze zdrowotnym i pielęgnacyjnym.
Rumianek właściwości zdrowotne
Alfa-bisabolol, matrycyna, chamazulen i spiroeter wykazują zdolności do hamowania infekcji w ustroju. Napar z rumianku łagodzi tym samym liczne stany zapalne, hamując wydzielanie substancji je wywołujących: histaminy, serotoniny i bradykininy. Umożliwia to skuteczne łagodzenie i leczenie bardzo wielu dolegliwości.
Kojąco w dolegliwościach żołądkowo-jelitowych
Najbardziej powszechne zastosowanie rumianku to pomoc przy problemach w układzie trawiennym. Napar działa tutaj na trzy sposoby: po pierwsze — łagodzi stany zapalne błon śluzowych żołądka i jelit, po drugie — działa rozkurczająco na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego (odpowiadają za to pochodne kumaryny i flawonoidy), po trzecie — pobudza metabolizm, przyspieszając tym samym trawienie. Usprawnia również przepływ żółci oraz wspomaga wątrobę w efektywniejszym usuwaniu toksyn z organizmu. Herbatkę rumiankową warto też podawać tzw. niejadkom, ponieważ znakomicie pobudza apetyt.
Ważne
Rumianek neutralizuje ponadto nadmierne wydzielanie soków żołądkowych oraz wspomaga leczenie i przynosi ulgę w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Napar rumiankowy polecany jest zatem przy takich dolegliwościach ze strony układu pokarmowego jak: bóle brzucha, gazy, wzdęcia i kolka jelitowa (tak częsta u niemowląt i dzieci).
Rumianek właściwości zdrowotne zawdzięcza także działaniu antyseptycznemu i przeciwdrobnoustrojowemu. Ekstrakt z kwiatów rośliny zwalcza chorobotwórcze bakterie, wirusy i grzyby, odpowiedzialne za bardzo wiele chorób. Dotyczy to głównie dolegliwości skórnych, zakażeń w układzie pokarmowym i oddechowym oraz zapalenia jamy ustnej i gardła.
Rumianek – dobroczynny wpływ na skórę
Rumianek lekarski bardzo często stosowany jest do zewnętrznego przemywania skóry. Łagodzi on zarówno stany zapalne, podrażnienia i zadrapania o niewielkim nasileniu, jak i wspomaga gojenie się wszelkiego rodzaju ran, oparzeń i owrzodzeń oraz przyspiesza zabliźnianie się. Pozytywny wpływ na skórę wynika zarówno z właściwości przeciwzapalnych, jak i antybakteryjnych i przeciwgrzybiczych rumianku. [1]
Napar rumiankowy najlepiej stosować do bezpośredniego przemywania zmian chorobowych lub w postaci kompresów (wtedy wydłuży się kontakt związków czynnych biologicznie ze skórą). Pomaga on w leczeniu trądziku i grzybicy. Zmniejsza także nieprzyjemne uczucie świądu i pieczenia oraz zmniejsza obrzęki i zaczerwienienie.
Rumianek polecany jest również do codziennej pielęgnacji cery (szczególnie wrażliwej i tłustej) oraz jako pielęgnacyjny dodatek do kąpieli. To właśnie ze względu na zbawienny wpływ na skórę ekstrakty z kwiatów rośliny są składnikami bardzo wielu kosmetyków: kremów, toników, balsamów, płynów do kąpieli, a nawet past do zębów.
Z powodzeniem można wykorzystać napar z rumianku jako tonik do przemywania skóry, a kwiaty pozostałe po odcedzeniu ekstraktu nałożyć na twarz, jako odżywczą maseczkę.
Rumianek działanie na włosy
Składniki zawarte w ekstrakcie z rumianku wykazują dobroczynny wpływ na włosy. Regularne stosowanie płukanek z rumianku sprawia, że włosy są bardziej gładkie, lśniące i elastyczne. Lepiej się układają oraz są dużo mocniejsze. Co ważne, rumianek przeciwdziała przetłuszczaniu się włosów i skóry głowy oraz działa przeciwłupieżowo.
Warto pamiętać o silnych właściwościach rozjaśniający rumianku. Jest to zatem naturalna metoda pielęgnacji włosów w kolorze blond lub skuteczny, zdrowy, domowy sposób na uzyskanie jaśniejszego ich odcienia. Aby osiągnąć zadowalający efekt, należy używać naparu z rumianku jako płukanki do włosów po każdym myciu głowy. Rumianek działanie na włosy wykazuje rewelacyjne: z czasem dużo łatwiej się one rozczesują, są wyraźnie wzmocnione, gładkie i lśniące.
Rumianek na porost/wypadanie włosów
Szczególnie ceniony jest wpływ rumianku na zmniejszenie wypadania włosów. Koszyczek rumianku zawiera nie tylko związki lecznicze, poprawiające stan i ukrwienie skóry głowy oraz wzmacniające cebulki i tkankę włosów, ale również substancje odżywcze, w postaci witamin i minerałów. Pozwala to na głębokie odżywienie macierzy zarodkowej mieszków włosowych oraz samych włosów, od cebulek, aż po ich końcówki. Dzięki temu są one wyraźnie mocniejsze i mniej wypadają. [2]
Z drugiej strony składniki rumianku działają na mieszki włosowe, stymulując zachodzące w nich procesy wzrostu i podziału. To dlatego rumianek na porost/wypadanie włosów cechuje tak duża skuteczność w ograniczeniu utraty włosów, pobudzeniu tworzenia się nowych zarodków włosów oraz przyspieszeniu ich wzrostu.
Zioła na porost włosów
Wśród ziół przyspieszających wzrost włosów oraz ograniczających ich nadmierną utratę rumianek niejako wiedzie prym. Wszystko z uwagi na niezwykle bogaty skład chemiczny, a także jedną z najwyższych wśród roślin zawartość olejków lotnych.
Istnieją również inne, znane od wielu lat zioła na porost włosów. Należy do nich m.in. pokrzywa, która wzmacnia cebulki włosowe, poprawia ukrwienie skóry głowy i reguluje pracę gruczołów łojowych. Stosowanym już przez nasze prababcie zielem stymulującym wzrost włosów i hamującym łysienie jest skrzyp polny. Bardzo korzystny wpływ mają także: korzeń łopianu, siemię lniane, sok z brzozy, czarna rzepa i kozieradka.
Polecamy: Cebula na porost włosów – hit czy kit?
Wszystkie te zioła na porost włosów stosuje się w formie płukanek lub wcierek. Regularne ich nakładanie szybko przynosi pożądane efekty: wypadanie włosów zostaje zahamowane, a jednocześnie następuje stymulacja ich wzrostu oraz odnowa uszkodzonych włosów i ich cebulek.
Na uspokojenie i problemy ze snem
Jeszcze jedną, znaną od dawna właściwością rumianku lekarskiego jest jego działanie rozluźniające i uspokajające. Zarówno herbatka rumiankowa, jak i dodatek leczniczego naparu do kąpieli pomoże się odprężyć i zmniejszyć poziom stresu nagromadzonego w ciągu dnia oraz ułatwi szybkie zaśnięcie. Warto docenić ten kojący wpływ rumianku na nasz układ nerwowy. Jest to skuteczny, naturalny i bezpieczny sposób na zrelaksowanie się i walkę z bezsennością.
Infekcje jamy ustnej
Za antydrobnoustrojowe działanie rumianku odpowiadają głównie spiroeter i alfa-bisabolol. Wszelkie zakażenia jamy ustnej i gardła mogą więc być leczone za pomocą rumiankowej płukanki do ust. Napar doskonale poradzi sobie także ze stanami zapalnymi dziąseł i przyzębia. Substancje aktywne zwalczą zarówno bakterie, jak i grzyby atakujące błony śluzowe jamy ustnej.
Stany zapalne oczu
Zapalenie spojówek, podrażnienia oczu, czy różnego rodzaju alergie powodują ogromny dyskomfort fizyczny, pieczenie, łzawienie, a nawet ból. Związki lecznicze obecne w naparze rumiankowym złagodzą wszystkie te nieprzyjemne dolegliwości. Zwalczą bowiem bakterie, które wywołały stan zapalny. Ich działanie antyseptyczne, ściągające i przeciwzapalne z kolei zniweluje podrażnienie i zaczerwienienie oczu. Warto w tym celu zastosować kompresy oraz co jakiś czas przemywać chore oczy. Rumianek pomoże też ograniczyć nadmierne ich ropienie.
Rumianek do inhalacji
Infekcje górnych dróg oddechowych, czy to wywołane przez bakterie, czy przez wirusy są najczęściej występującymi dolegliwościami. Szczególnie często przytrafiają się one w okresie jesienno-zimowym i wczesną wiosną.
Bardzo skutecznym sposobem na złagodzenie przebiegu tego rodzaju infekcji jest zastosowanie naparu rumiankowego do domowej inhalacji. Sporządza się go z suszonych koszyczków rumianku, zalewając około dwie łyżki ziół szklanką gorącej wody, a następnie pozostawiając do zaparzenia się na 10 minut. Po wymieszaniu mocnego ekstraktu z większą ilością gorącej wody należy jak najdłużej wdychać opary, zarówno nosem, jak i ustami, nakrywając głowę ręcznikiem.
Ważne
Inhalacje z rumianku działają odkażająco i łagodząco na błony śluzowe górnych dróg oddechowych. Rozrzedzają też zalegającą wydzielinę, ułatwiając tym samym jej odkrztuszanie. Pomagają więc w leczeniu kataru i kaszlu oraz udrażniają zatkany nos.
Napar z rumianku nawilża śluzówkę dróg oddechowych, zmniejsza więc jej obrzęki i zaczerwienienia oraz przyspiesza regenerację po przebytej chorobie.
Działanie przeciwbólowe i antyalergiczne
Herbatka rumiankowa jest doskonałym środkiem łagodzącym bóle różnego pochodzenia: bóle brzucha, głowy, mięśni, czy zębów. Jako że jest to naturalny i delikatny specyfik, z powodzeniem można go podawać nawet niemowlętom w celu złagodzenia objawów kolki jelitowej, czy dyskomfortu związanego z ząbkowaniem.
Ekstrakt z rumianku posiada zdolność obniżania poziomu histaminy w mastocytach (komórkach układu odpornościowego, uczestniczących w reakcjach alergicznych). Z tego względu napar może być stosowany przez osoby cierpiące na różnego rodzaju alergie: skórne, układu oddechowego i pokarmowego. Rumianek to doskonałe remedium na katar, kaszel, łzawienie i swędzenie oczu, pokrzywkę, czy rewelacje żołądkowe będące reakcją uczuleniową.
Warto jednak pamiętać, że rumianek lekarski, pomimo swoich właściwości antyalergicznych sam może uczulać. Nadwrażliwość na tą roślinę może objawiać się wysypką na skórze, świądem, nieżytem nosa, biegunką i napadami kaszlu. Alergenem obecnym w rumianku jest półterpenowy lakton – anthecutolid.
Niedoceniona roślina o nieprzeciętnym potencjale
Rumianek jest bardzo pospolitym ziołem, występującymi praktycznie wszędzie. Z powodzeniem możemy więc sami nazbierać go na pobliskiej łące, czy polu. Pomimo swojego niepozornego wyglądu i łatwej dostępności jest to roślina dziś niedoceniana.
W dobie cudownych preparatów z apteki, czy egzotycznych ziół sprowadzanych z dalekich zakątków świata, zapominamy o rodzimych roślinach, stosowanych przez naszych przodków od setek lat. Rumianek jest jednym z takich właśnie niezwykłych surowców zielarskich.
Jego osobliwe właściwości oraz to, jak bardzo pozostaje niezauważony, stały się nawet tematem znanej, czeskiej bajki dla dzieci o kreciku, w której to główny bohater przemierzył cały świat w poszukiwaniu lekarstwa dla swojej chorej przyjaciółki myszki. Tymczasem tajemniczy specyfik, którego tak długo szukał, o nazwie Matricaria chamomilla okazał zwykłym, lecz niezrównanym w walce z chorobą rumiankiem rosnącym w pobliżu.
Potencjał Matricaria recutita jest nieograniczony. Cudowna moc rumianku pomoże nam lepiej zadbać o zdrowie i dobre samopoczucie na co dzień. Ten fenomenalny dar natury może być zarówno lekiem na różne dolegliwości, jak i naturalnym kosmetykiem służącym urodzie.
Warto więc zaopatrzyć domową apteczkę w to dobrze znane zioło i wykorzystać go do sporządzenia herbatki rumiankowej do picia bądź naparu do przemywania skóry, płukania włosów, czy jako dodatku do relaksującej kąpieli.
Źródła:
Dodaj komentarz